Wekowanie jest jedną z najpopularniejszych metod przygotowania żywności do przechowywania. Chętnie korzystały z niej też nasze babcie. Sprawdza się zwłaszcza w przypadku dań w postaci płynnej. Podpowiadamy, jak pasteryzować zupy w słoikach, aby nie pleśniały, nie kisły i jak najdłużej smakowały tak, jak zaraz po ugotowaniu. Wskazówki znajdziesz poniżej. Sprawdź je!

Pasteryzacja – co to za proces?

Najkrócej mówiąc, pasteryzacja jest techniką konserwacji żywności za pomocą temperatury. Produkty spożywcze  podgrzewane są stopniowo do temperatury maks. 100°C przez określony czas. Pozwala to na niszczenie lub zahamowanie namnażania się w jedzeniu enzymów i drobnoustrojów odpowiadających za psucie. Pasteryzacja jest więc skuteczną ochroną przed wegetatywnymi formami mikroorganizmów chorobotwórczych – z wyłączeniem jednak większości wirusów. Zaletą tej metody jest fakt, że zostają zachowane świeżość oraz smak dań i nie tracą one swoich wartości odżywczych.

Wekowanie a pasteryzacja

Często mówi się, że pasteryzacja i wekowanie są synonimami. Jest w tym trochę prawdy, ale pasteryzacja jest pojęciem szerszym i zawiera w sobie różne metody utrwalania żywności za pomocą temperatury. Jedną z nich jest właśnie wekowanie, czyli podgrzewanie jedzenia w szczelnie zamkniętych słoikach do co najmniej ok. 70 i maksymalnie 100°C. Temperatura uzależniona jest od typu żywności. To tradycyjna, ale niezwykle skuteczna metoda, po którą sięgały też poprzednie pokolenia. Dziś używamy jej w Panu Pomidorze, aby zachować smak i aromat zup i dań sezonowych.

Proces ten zaliczany jest do podkategorii pasteryzacji, którą określa się mianem apertyzacji. Zakłada ona zwiększanie temperatury żywności w hermetycznie zamkniętych pojemnikach.

Jak wekować zupy – najważniejsze zasady

Wydaje się, że wekowanie jest czynnością prostą. Rzeczywiście tak jest, trzeba jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach. Dotyczą one nie tylko samego procesu podgrzewania, ale też przygotowania do pasteryzacji oraz przechowywania słoików po wekowaniu.

• Do wekowania nadają się dania i przetwory przygotowane ze świeżych, dojrzałych i dokładnie wymytych owoców oraz warzyw. Uważaj, aby nie były nadpsute i przejrzałe, ponieważ mogą przyspieszyć proces psucia się pasteryzowanej żywności.
• Metoda ta sprawdzi się też w przypadku dań na bazie mięsa, np. rosołu czy gulaszu. W takim przypadku warto wykonać tyndalizację, a więc trzykrotne wekowanie przez trzy dni z rzędu.
• Ważnym etapem jest przygotowanie słoików – koniecznie muszą być umyte. Powinny one być czyste, najlepiej wysterylizowane przez 10–15 minut w gotującej się wodzie lub 15–20 minut w piekarniku nagrzanym do 180 stopni Celsjusza. Po wyparzeniu należy je wycierać do sucha ręcznikiem papierowym lub świeżo wypraną ściereczką.
• Zakrętki metalowe twist-off powinny być nowe. Używane nie mogą być powyginane i z ogniskami rdzy. Szklane wieczka i gumki z tworzywa sztucznego nie mogą nosić śladów zużycia czy uszkodzenia, ponieważ wtedy nie będzie możliwe hermetyczne zamknięcie słoika.
• Wekowanie kilku słoików jednocześnie możliwe jest, jeśli znajduje się w nich ten sam typ żywności i mają podobną wielkość. Dzięki temu można dobrać optymalną temperaturę i czas pasteryzacji, a także łatwiej wyciągnąć z garnka gorące słoiki.
• Przed zakręceniem słoików lub zamknięciem klasycznych weków należy wyczyścić dokładnie ich gwint czy kołnierz, tak aby jedzenie nie dostało się między nie a zakrętkę lub gumkę. Może prowadzić to do rozszczelnienia i psucia się jedzenia.
• Po wekowaniu można słoik z jedzeniem postawić do góry dnem, aby sprawdzić jego szczelność. Jeśli nic się nie wyleje, po ostudzeniu odwróć je i przechowuj w normalnej pozycji.

Jak powinien wyglądać sam proces wekowania?

• Przy napełnianiu słoików gorącym jedzeniem czy przetworami pamiętaj o zostawieniu odrobiny wolnego miejsca (ok. 2 cm od wieczka). Powinno być go na tyle, aby podczas podgrzewania jedzenie nie stykało się z wieczkiem słoika.
• Pasteryzować można w garnku z wrzącą wodą przez ok. 20–30 minut (mniejszym wystarczy 15 minut). Czas odlicza się od momentu zawrzenia wody. Powinna ona powinna sięgać do 3/4 wysokości słoików.
• Czas pasteryzacji zależy od typu żywności w słoiku i jego wielkości, a więc też objętości.
• Gotując słoiki w garnku z wodą, warto na jego dnie ułożyć specjalne sitko do wekowania lub ściereczkę. Zabezpieczy to je przed uszkodzeniem i pęknięciem w trakcie pasteryzacji.
• Inną metodą jest wekowanie przez 15 minut w piekarniku. Należy wstawić słoiki do zimnego piekarnika, nastawić temperaturę 130°C i odliczać czas od momentu nagrzania się powietrza wewnątrz do określonej temperatury.
• Nie powinno się wekować zup zabielanych, np. śmietaną, jogurtem lub mlekiem. Nabiał sprzyja namnażaniu drobnoustrojów przyspieszających proces psucia się jedzenia.

Jakie zupy można wekować?

Wekowanie zup warzywnych to świetny sposób na zamknięcie w słoiku smaków wiosny i lata na jesienne oraz zimowe dni. Inaczej smakuje np. zupa pomidorowa przygotowana z dojrzewających w słońcu pomidorów malinowych niż ta z pomidorów szklarniowych, prawda? Co ważne, zapasteryzować możemy każdą zupę! Mogą to być klasyczne polskie zupy na bazie warzyw, ale też buliony, np. rosół. W domowych warunkach nie zaleca się wekowania zup, które miały dodatek śmietany, ale w profesjonalnej produkcji spożywczej jest to możliwe. 

Jak przechowywać pasteryzowane zupy?

Ważne jest nie tylko właściwe wekowanie zup, ale też ich przechowywanie. Zawekowaną zupę można przechowywać w chłodnym i najlepiej ciemnym miejscu. Samodzielnie pasteryzowane zupy, zwłaszcza z dodatkiem mięsa, powinny być przechowywane w lodówce.

Jak długo zawekowane zupy są przydatne do spożycia? W przypadku domowego wekowania zaleca się zjeść taką zupę w ciągu maksymalnie kilku tygodni. Zupy wekowane w zakładach produkcyjnych przy zachowaniu wyśrubowanych standardów dotyczących higieny są zdatne do jedzenia przez zdecydowanie dłuższy czas. Określony jest on każdorazowo na etykiecie zupy.

Zupa w słoiku bez pasteryzowania?

Nie masz czasu na gotowanie, a tym bardziej na wekowanie? Cenisz warzywne smaki i czyste składy dań? Wybierz gotowe warzywne zupy od Pana Pomidora – również dostępne w słoikach! Wystarczy je podgrzać, aby po kilku minutach cieszyć się ich smakiem. Zamów je w naszym sklepie i się przekonaj, że szybkie dania Pana Pomidora są niedrogie i zdrowe.